Co powinien zawierać roczny harmonogram (plan pracy) służby bhp stanowiący podstawę do usystematyzowanych działań w zakresie funkcjonowania tej służby?
Odpowiedź
Podstawowym elementem planu zadań służby bhp powinny być kontrole warunków pracy oraz przestrzegania przepisów i zasad bhp. W planie tym należy uwzględnić również działania, których wykonanie wiąże się z realizacją konkretnych wymagań prawnych, a więc: uczestniczenie w pracach komisji bhp, sporządzanie analiz stanu bhp czy koordynowanie pomiarów czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy. Ponadto nie można pominąć działań związanych ze spełnianiem wymagań systemu zarządzania bhp (tj. m.in.: przeprowadzania audytów wewnętrznych i uczestniczenia w audytach zewnętrznych, udziału w okresowej identyfikacji zagrożeń i ocenie ryzyka zawodowego oraz wykonywania okresowej oceny zgodności z wymaganiami prawnymi), a w niektórych przypadkach także wymagań korporacyjnych (np. raportowania wskaźników wypadkowości).
Pozostałe punkty planu będą wynikały z potrzeb konkretnego zakładu, czyli np. z harmonogramu jego rozbudowy lub modernizacji (wprowadzania nowych technologii), co będzie z kolei związane z angażowaniem służby bhp w ocenę dokumentacji projektowej lub w odbiory pomieszczeń (stanowisk) pracy i urządzeń technicznych (maszyn lub linii produkcyjnych). Co więcej, mogą to być działania polegające na koordynowaniu kampanii informacyjnych mających na celu zwiększenie świadomości pracowników na temat bezpiecznych zachowań, utrzymania higieny osobistej, udzielania pierwszej pomocy itp.
Planując pracę służby bhp, należy brać pod uwagę jej działalność związaną z bieżącymi potrzebami zakładu, czyli np. reprezentowanie pracodawcy przed organami nadzoru i kontroli nad warunkami pracy, udział w ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy, doradztwo w zakresie stosowania przepisów i zasad bhp oraz organizacji i metod pracy.
Podstawę prawną tworzenia służby bhp stanowi art. 237[11]ustawy z 26.06.1974 r. – Kodeks pracy. Sposób organizacji służby bhp, jej podporządkowanie, szczegółowy zakres działania i uprawnień oraz kwalifikacje wymagane od osób wykonujących jej zadania określa rozporządzenie Rady Ministrów z 2.09.1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy.
Powyższe przepisy nie wymagają tworzenia rocznych planów czy harmonogramów pracy służby bhp, ale przygotowanie takiego dokumentu powinno poprawić efektywność działania tej służby, a w szczególności zapewnić realizację działań istotnych z punktu widzenia pracodawcy, do których należy m.in. zapewnienie systematycznych kontroli stanu bhp ze szczególnym uwzględnieniem organizacji procesów pracy, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych oraz ustalenie sposobów rejestracji nieprawidłowości i metod ich usuwania, co wynika z § 40 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.